هوشمند سازی مدارس یکی از عرصه هایی است که فناوری اطلاعات وارتباطات بامدلی همه جانبه وکل نگرانه و با اهداف و ماموریت های از پیش تعیین شده وارد حوزه آموزش می شود.
هدف اصلی هوشمند سازی مدارس آماده سازی نسل آینده کشور برای زندگی در عصر اطلاعاتی و شکوفایی استعدادهای بالقوه دانش آموزان متناسب با علایق و با استفاده آن هاست
پتانسیل از روش توصیفی و تحلیلی انجام و تایج نشان داد وجود زیر ساخت های لازم ،مهارت وکارآمدی معلمان و دانش آموزان نسبت به تولید محتوای آموزشی منطبق بر نیازهای آموزشی، برنامه ریزی منسجم فرایند یاددهی و یادگیری لازمه هوشمند سازی مدارس است
فناوری اطلاعات و ارتباطات یکی از موضوعات مهم و بحث انگیز در دنیای امروز است که بسیاری از جوانب زندگی از جمله نظام های آموزشی را در بر گرفته است.
در واقع نظام آموزشی هر کشور جهت همگام شدن با توسعه جهانی و رو به پیشرفت باید بتواند علاوه برهمانند کردن خود با تحولات جامعه امروزی چشم انداز ها وتغییرات آینده را پیش بینی و آن را در جهت ایجاد تحولات مطلوب در آینده هدایت کند و مدارس هوشمند را به عنوان مناسب ترین الگو برای توسعه فناوری اطلاعات در امر آموزش و پرورش توصیه نمود.
مدارس هوشمند به آن گروه از واحدهای آموزشی اطلاق می گردد که با استفاده از یادگیری الکترونیکی به صورت حضوری و با حفظ فضای فیزیکی مدرسه ، معلم ، دانش آموز و با برخورداری از نظام آموزشی هوشمند و با رویکردی تلفیقی و جامع نسبت به ارائه خدمات آموزشی و پرورشی به دانش آموزان تلاش می کند.
از سوی دیگر مدارس هوشمند به دلیل برنامه های درسی انعطاف پذیر ، امکان تدریس با شیوه های نوین ، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها و روش های آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز با در نظر گرفتن تفاوت های فردی وتوجه بیشتر به نیازها ،وعلایق واستعدادهای دانش آموز می توانند در جهت از بین بردن و یا کاهش شکاف آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان اقدام کند
فناوری اطلاعات و ارتباطات کلید توانمندسازی در توسعه جوامع به خصوص در بهبود سیستم آموزش و پرورش است
و به کارگیری IT در مدارس موجب تحول در سیاست های سنتی، مفاهیم سواد آموزی، نقش معلم و دانش آموز، روش های ارزشیابی، روش های تدریس وتعامل معلم و دانش آموز شده است.
یکی از اقدام های آموزش وپرورش در این سال ها ، هوشمند سازی مدارس بود لذا مدارس هوشمند را می توان به عنوان یک سازمان یادگیرنده دانست این سازمان در طول زمان تکامل یافته وبه طور مستمر،کارکنان ،منابع آموزشی وتوانایی های اجرایی خود را توسعه می دهد .
این ویژگی به مدرسه امکان می دهد تا خود را با شرایط متغیر عصر حاضر سازگار نماید.
هوشمند سازی مدارس شامل اجزای درهم تنیده ای است که به منظور برانگیختن حس کنجکاوی دانش آموزان ومشارکت فعال آن ها طراحی شده اند تا با هماهنگ کردن تلاش دانش آموزان و معلمان ومدیران در محیطی جامع وتلفیقی نسبت به برآورده کردن تمامی نیازهای آموزشی افراد اقدام کنند.
علی رغم مزایای غیر قابل انکار هوشمند سازی مدارس در تحول نظام آموزشی، اجرای این طرح همواره با موانع ومشکلاتی روبرو بوده است
ناکافی بودن نیروی انسانی متخصص واموزش دیده وکمبود منابع مالی وفیزیکی جهت تجهیز مدارس هوشمند به سیستم های رایانه ای وتجهیزات و ملزومات مورد نیاز این مدارس از مشکلات موجود در زمینه توسعه این مدارس می باشند(مهاجران وهمکاران ۱۹۳۲ ).
محمد حنفی و رزهان(۲۰۰۱) در تحقیق خود به بررسی تأثیر ورود فاوا در مدیریت هوشمند سازی مدارس مالزی پرداختند.
نتایج نشان می دهد که ورود فاوا به مدارس موجب غنای فرهنگ فاوا در مدیریت مدرسه شده است.
به اعتقاد کهلر ومیشرا (۲۰۰۲ )وجود زیر ساخت های فنی ، آشنایی معلمان ومدیران با رسالت ها ، اهداف وشیوه های برنامه هوشمند سازی مدارس در هر مدرسه می تواند به بهبود و تسهیل آن کمک کند.
مدارس هوشمند یکی از طرح های آموزشی فناوری اطلاعات وارتباطات است که برای ابداع فرایندهای یاددهی – یادگیر در جهان وبه منظور ارتقای کیفیت فرایند تعلیم و تربیت ، با بهره گیری هوشمندانه از نهاد رسانه به وجود آمده اند(یاس وهمکاران،۲۰۱۹٫٫)
آموزش وپرورش ایران در این راستا اقدام های زیادی مانند ایجاد مدارس آزمایشی، حمایت از مدارس داوطلب و تهیة سند راهبردی توسعة مدارس هوشمند انجام داد، اما مدارس هوشمند به صورت فراگیر شکل نگرفتند و با مشکلاتی روبرو بودند گرچه هوشمند سازی مدارس به برنامه ریزی بلند مدت نیاز دارد و باید بسترهای شامل زیر ساخت ارتباطی، محتوای مناسب، آموزش معلمان، تغییر روش های آموزشی و فرهنگ سازی والدینف گام به گام وبا تفکر صورت گیرد(حیدری وشهریاری، ۱۹۳۹)
یکی دیگر از پیش شرط های هوشمند سازی مدارس ، مدیریت هوشمندانه است.
در ارزیابی عملکرد وزارت آموزش وپرورش در جنبة فرایندهای داخلی وتوسعة شاخص های فناوری اطلاعات وارتباطات آموزشی، مشخص شد آموزش وپرورش از حیث مدیریت استراتژیک ، وضیعت مناسبی ندارد(حسینی ۱۹۳۲ )
هوشمند سازی کلاس های درس به برنامه ریزی بلندمدت نیاز دارد وباید بسترهایی شامل زیر ساخت ارتباطی،محتوای مناسب،آموزش معلمان تغییر روش های آموزشی وفرهنگ سازی والدین ،گام به گام وبا تفکر صورت گیرد.
نظام های آموزش وپرورش در راستای تحول تمدنی وتسهیل حرکت خرده نظام های اجتماعی به سمت جامعه اطلاعاتی به شکل های مختلف تلاش می کنند تا برنامه درسی دوره های آموزش عمومی را با فناوری وقابلیت های آن تلفیق نمایند.
تدارک منابع آموزشی متنوع وتسهیل تعامل بین یادگیرندگان از طریق شبکه و قابلیت های فناوری یکی از اشکال مرسومی است که به عنوان مکمل آموزش حضوری ودر کنار آن به کار گرفته می شود.
این شیوه در کشورهای اتحادیه اروپا با طرحی موسوم به یورنت ، در چین سرنت، در انگلیس “اسکول پلاس” ودر ایران با طرحی به نام ( شبکه رشد) اجرا می شود(سراجی وعطاران،۱۹۳۰)
شکل دوم طراحی (مدارس مجازی) است که غالباً در کاندا وآمریکا متداول است.
در کاندا از آموزش مجازی برای تسهیل دسترسی وپوشش تحصیل مناطق دور دست وروستایی در دوره متوسطه استفاده می شود(چی ولیم،۲۰۱۰ )
در برخی از ایالت های آمریکا نیز برای پاسخگویی به نیازهای متنوع دانش آموزان ووالدین این شیوه مورد توجه قرار گرفته است(می، ۲۰۰۲ .)
شکل سوم تلفیق فاوا با برنامه درسی دوره متوسطه راه اندازی (مدارس هوشمند) است که این شیوه گرچه ابتدا درسال ۱۳۹۱ در مدارس تحت نظازت دانشگاه هاروارد به کار گرفته شد ولی این اصطلاح عمدتاً در کشورهایی مانند تایوان وبه ویژه مالزی وایران متداول است.
دولت مالزی در سال ۱۳۳۲ طرح جامعی را برای ورود به جامعه اطلاعاتی وتدارک اقتصاد دانایی محور برنامه ای را تهیه کرد که براساس آن ، باید بخش های گوناگون جامعه به سمت تلفیق فناوری پیش بروند.
در همین راستا طرح هوشمند سازی مدارس از سال ۱۳۳۳ در مدارس این کشور به اجرا در آمد(باجونید، ۲۰۰۹ .)
در ایران از سال ۱۹۹۲ راه اندازی مدارس هوشمند با دبیرستان شهید آقایی در تهران آغاز شد وبا اجرایی شدن سند(تحول بنیادین آموزش وپرورش) هوشمند سازی مدارس بیش از گذشته مورد توجه آموزش و پرورش قرار گرفته است.
در این مقاله هدف بررسی تاثیرات هوشمند سازی مدارس در بهبود یادگیری دانش آموزان است ، تا بتواند گامی هرچند کوچک در جهت ارتقای آموزش و یادگیری دانش آموزان بردارد و نیازمند زیر ساخت ها و آموزشهای لازمه می باشد تا بتواند موفق تر از آنچه که الان هست عمل کند
مدرسه هوشمند
مدرسه هوشمند، مدرسه ای که در آن روند اجرای کلیه فرایندهای اعم از مدیریت ، نظارت، کنترل، یاددهی _یادگیری،منابع آموزشی وکمک آموزشی،ارزشیابی، اسناد و امور دفتری، ارتباطات و مبانی توسعة آنها ،مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای بهبود نظام آموزشی و تربیتی پژوهش محور طراحی شده است.
(مرکز آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات، ۱۹۳۰ .)
مدرسه هوشمند در سند شیوه نامه هوشمند سازی مدارس به صورت زیر تعریف شده است:
مدرسه هوشمند به عنوان یکی از مهمترین مولفه های نظام آموزشی یک سازمان آموزشی و پرورشی یادگیرنده است که در جهت فرایند یادگیری و بهبود ومدیریت به صورت نظام یافته باز سازی شده است تا دانش آموزان سطوح مختلف را برای زندگی در عصر اطلاعات و ارتباطات آماده نمایند.
براساس فرایند مدیریت در مدارس وهوشمند نگرش فرایندی مدیریت ،منابع سازمانی را برای رسیدن به اهداف به کار می گیرد و چهار وظیفة مدیریتی برنامه ریزی و تصمیم گیری ، سازماندهی، رهبری و .، عهده دارد
کنترل را بر ویژگیهای مدارس هوشمند به شرح زیر است:
- فلسفه ای که معتقد است تمام دانش آموزان توانایی یادگیری دارند. اگر همة از دانش آموزان انتظار یادگیری داشته باشیم.
- برنامة آموزشی وسیعی که در آن به تفاوت استعدادها و نیازهای دانش آموزان توجه می شود
- ایجاد فضایی که برای یادگیری مساعد باشد
- نیاز به معلمان وکارکنان متخصص و توانمند دارد
- از پشتیبانی ومشارکت بسیار خوب والدین و جامعه برخوردار است (رسولی و عابدی،۱۹۳۹)
اصول کلی مدارس هوشمند
از دیدگاه پرکینز هفت اصل کلیدی در مدارس هوشمند عبارتند از :
- دانش خلاق: مدارس هوشمند با ارائه محتوای مناسب بیشترین تأثیر را بر رشد فکری و عملی دانش آموزان می گذارد و به جای مصرف اطلاعات و دانش توسط دانش آموزان به توانایی دانایی نیز مجهز می شوند
- استعداد یادگیری: آماده سازی دانش آموزان برای تفکر ، زمینه منطقی نمودن امور برای آنها فراهم می نماید
- آموختن با هدف تسلط و انتقال آن: از دیگر اصول یادگیری در مدارس هوشمند، و ناستفاده از فنو روشهای تدریسی است که ضمن تقویت انگیزه آنان اوامر یادگیری شبیه سازی و الگوگیری از آن را برای آن ها فراهم گردد و این امر موجب می شود که دانش آموزان نسبت به انتقال این مهارت به دیگران به طور خودکار اقدام نمایند.
- ارزیابی آموخته ها به شکل متمرکز: ارزیابی برمحور یادگیری است نه محصول و نتیجه کار به نحوی است که دانش آموزان و معلمان را در یک فرایند درگیر می نماید و نتیجه ارزشیابی بر محور کیفیت وکاربرد آن بر روی دانش آموزان قرار می گیرد وآزمون ها در بهترین شرایط به عنوان ابزار ارزشیابی به کار برده می شوند
- غلبه بر مسائل: از دستاوردهای تفکر خلاق و درک عمیق از مسائل ،آماده نمودن دانش آموزان و حتی معلمان در حل مشکلات پیچیده و غامض آموزشی است .
در مدارس هوشمند دانش آموزان و معلمان این علاقه را به راحتی بروز می دهند و با تکیه نوآوری و برخلاقیت و ارائه روش های جدید در حل مسائل اقدام می نماید
- مدرسه به عنوان یک سازمان آموزشی: مدرسه نه فقط برای دانش آموزان بلکه برای معلمان ،مدیران و حتی اولیای دانش آموزان نیز محیط یادگیری است و سازمان یادگیری مدارس هوشمند به نحوی است که در یک فرایند طبیعی از تعیین اهداف ، و حتوا، م ارزشیابی و نحوه نظارت بخود و خلق سیستم پویا کلیه اعضاء مشارکت دارند(گلشن آبادی به آباد، ۱۹۹۹)
- توجه به فهم مطالب: اهداف برنامه ها وفعالیت های مدارس هوشمند برای دانش آموزان قابل درک باشد به نحوی که خروجی مدارس براساس اهداف از پیش تعین شده تنظیم می گردند
ضرورت هوشمند سازی مدارس
تافلر در کتاب شوک آینده می نویسد : فناوری آینده به میلیون ها افراد کم سوادی که حاضر باشند هر کار تکراری را انجام دهند ، وکورکورانه دستورات دیگران را می گیرند و از مقامات اطاعت محض می کنند، نیاز ندارد بلکه به انسان هایی نیاز دارد که داوری های دقیق و فهیم داشته باشند و راه خویش را در محیط های تازه پیدا کنند و روابط را در واقعیتی که به سرعت در حال تغییر است ، تشخیص و تمییز دهند.
با توجه به کاربرد وسیع اینترنت، نیازهای آموزشی فارغ التحصیلان مدارس، دانشگاه ها و مراکز آموزشی نیز طبعاً متفاوت شده و باید مهارت های لازم در این خصوص را فرا گیرند امروزه با ورود رایانه به عرصه آموزش ، به ویزه زمانی که رایانه ها به شبکه های اطلاعاتی متصل می شوند، تغییرات عمده ای در کلاس های درس ایجاد شده است که تغییر در ساختارهای آموزشی، الگوهای رفتاری درون نظام آموزشی، و حتی محتوای آموزشی را به دنبال داشته است.
این در حالی است که در نظام آموزش سنتی ، فراگیران را برای جامعه ای صنعتی که بر ساخت اشیاء در چارچوب تولیدات صنعتی تأکید دارد، آماده می کند.
اما امروز ضروری است که فرایند آموزشی متناسب با جامعه اطلاعاتی دگرگون شود.(عبد الوهابی و همکاران، ۱۹۳۱)
اهداف اصلی هوشمند سازی مدارس و راهبرد های تحقق آن :
یک مدرسة هوشمند دارای ۵ هدف اصلی است که برای رسیدن به هر کدام از آن ها نیز راهبردهای در نظر گرفته شده است
موانع هوشمند سازی مدارس:
- اولین و شاید بزرگترین مانع در مسیر طرح هوشمند سازی مدارس ، باورهای فرهنگی جامعه به ویژه اولیای دانش آموزان است
. هنوز با توجه به گذشت چندین دهه از تولید این فناوریها، متاسفانه فرهنگ استفاده از آن چندان جا نیافته است و مقاومت های زیادی در این مسیر وجود دارد. هنوز بسیاری از خانواده به رایانه به عنوان یک ابزار بازی و تفریح مینگرند و وقتی خیال شان آسوده می شود که فرزندشان پشت میزمطالعه نشسته است و کتابهای درسی اش را باز کرده و مشغول مطالعه است. این خانواده ها می اندیشند روشن شدن رایانه منجر به حواس پرتی دانش آموز میشود و به همین دلیل از ورود تجهیزات الکترونیکی به منزل خودداری یا در استفاده فرزندان شان از این ابزار سخت گیری می کنند
- متاسفانه هنوز شبکه های ارتباطی کشور بسیار نامناسب است و برقراری تعاملات اینترنتی مخابراتی چندان آسان نیست. خطوط عادی تلفن، جوابگوی نیازهای آموزشی جمعیت میلیونی دانش آموزان نیست و اخلال در این سیستم، انگیزه فعالیت را در آنان کاهش می دهد
- مشکل اقتصادی مانع دیگری برای فرهنگسازی درارتباط با مدارس هوشمند می باشد. بسیاری از خانواده ها برای تامین حداقل یک دستگاه رایانه مشکل دارند که این خود مانع بزرگی در مسیر موفقیت مدارس هوشمند است و این مساله زمانی بیشتر محسوس میشود که تصور کنیم مدارس هوشمند قرار است به عنوان یک طرح ملی اجرا شود. بنابراین لازم است در این باره از خانواده های محروم حمایت شود تا همه دانش آموزان به طور برابر از امکانات رایانه ای بهره مند شوند
- ضعف دانش آموزان در به کار بردن زبان انگلیسی است با وجود این که آموزش زبان انگلیسی در برنامه های درسی دوره های راهنمایی و دبیرستان وجود دارد، اما متاسفانه دانش آموزان صرفاً از تسلط لازم برای استفاده از منابع انگلیسی برخوردار نیستند و با وجود صرف هزینه های زیاد، آموزش زبان به هیچ وجه کاربردی نیست، بنابراین بیشتر دانش آموزان صرفاً توانایی استفاده از سایت های فارسی را دارند و از دستیابی به منابع علمی خارجی بی بهره میمانند.
- بالا بودن تعداد دانش آموزان در کلاس، زیاد بودن حجم کار دبیران در هفته و کمبود وقت موجب می شود تا مدارس ترجیح دهند به همان روش سنتی به آموزش ادامه دهند
- ساختار فیزیکی بیشتر مدارس کشور، سنتی است و تجهیز و تغییر کاربرد این تعداد مدرسه از نوع سنتی به هوشمند، نیازمند صرف بودجه و زمان زیادی است که به نظر میرسد، صرف این هزینه زیاد فعلا خارج از توان وزارت آموزش و پرورش است
- در نظام آموزش سنتی به دلیل توجه به محفوظات، ملاک ارزشیابی دانشآموزان پاسخ دادن به سئوالات از پیش تعیین شده است. روحیه تحقیق و پژوهش و ارزشگذاری به تولید دانش در نظام آموزشی ایران جایگاهی ندارد و به همین دلیل اجرای این گونه طرحها با مشکلات بسیاری مواجه میشود.
- ورود مدارس به سیستم هوشمند، نیازمند وجود نرم افزارهای استاندارد و مطابق با کتابهای درسی و ایجاد بانک های اطلاعاتی قوی به زبان فارسی است که نیاز به تحقیق و برنامه سازی های بومی داردکه به نظرمی رسد ظرفیت های کامل آن در نظام آموزش و پرورش کشور ایجاد نشده است(کریمی ،۱۹۳۱٫)
تاثیر هوشمندسازی کلاس در تعمیق و سرعت یادگیری دانش آموزان
از مهمترین ویژگی های هوشمند سازی مدارس این است که دانش آموزان با تفکر مستقل و ابراز خلاقیت، توانمندی خود را به کار میگیرند و فضای حاکم موجب به کارگیری توانمندی های مربیان، معلمان و اولیا برای تقویت آموزش و پرورش محیط می شود و مدرسه زمینه یادگیری و ایجاد انگیزه و رغبت را در دانش آموزان فراهم میکند.
هوشمند کردن مدارس علاوه بر افزایش کارایی ها، با بهکلاس کارگیری کلیپهای آموزشی و نرم افزارهای گوناگون به یادگیری دانش آموزان کمک میکند؛ چراکه علاوه بر بُعد شنیداری، جنبه دیداری نیز به شکل بهتر به کمک آموزش میشتابد(حبیبی، ۱۹۳۲ .)
- دانش آموزان در مدرسه هوشمند نقش یاددهنده و یادگیرنده را برعهده دارند.
- در این مدرسه، برنامه درسی محدودکننده نیست و به دانش آموزان اجازه داده میشود از برنامه های درس خود فراتر گام بردارند.
- در این مدرسه روش تدریس براساس دانش آموز محوری است.
- تأکید بر مهارت فکر کردن و فراهم ساختن محیط یاددهی ـ یادگیری از راهبردها و خط مشی های مدرسه هوشمند است.
- در مدارس هوشمند کامپیوتر در نحوه تدریس و ارزشیابی تأثیر میگذارد و برنامه های درسی را تا حدودی تغییر میدهد.
- همچنین کامپیوتر جایگزین تخته سیاه و CD جای دفتر مشق را میگیرد.
- دانش آموزان میتوانند از طریق اینترنت اطلاعات بسیاری را درباره هر موضوع که بخواهند بدست آورند.
- در این سیستم معلم و شاگرد هر دو تولید محتوای الکترونیکی و درس را به صورت CD ارائه میکنند.
- در این مدارس آموزش منحصر به معلم نیست و دانش آموز نقش اساسی در آموختن مباحث علمی دارد.
- دبیران با استفاده از محتوای درسی الکترونیکی موجب تفهیم بهتر مطالب درس و صرفه جویی در وقت میشوند و دانش آموزان هم این فرصت را دارند که توانایی و قابلیت های خود را آشکار و به تولید محتوا بپردازند.
- کسب موفقیت دست یافتنی است و میزان آن به تلاش و پیگیری دانش آموزان و هدایت صحیح و جهت دار بستگی دارد.
- در این روش روح پژوهش و جستجوگری، جایگزین روحیه بی هدف دانش آموز خواهد شد و رکن اصلی برای هرگونه تغییر، تغییر در فکر است و ابزار و امکانات تنها وسیله ای برای جامه عمل پوشاندن به افکار هستند
- دانش آموزان می آموزند انبوهی از اطلاعات را پردازش کنند و از این اطلاعات در جهت یادگیری بیشتر استفاده کنند.
- دانش آموزان حتی میتوانند با منابع علمی جهان و معلمان و بچه های مدارس دیگر ارتباط برقرار کنند.
مطالعات نشان می دهد آموزش به وسیله ی تابلوی هوشمند در میزان یادگیری دستور و ساختار جملات انگلیسی، افزایش میزان درک و فهم دانش آموزان از مطالب انگلیسی، یادگیری لغات و اصطلاحات انگلیسی، ارتقای مهارت های نوشتاری زبان انگلیسی و در یادگیری مشارکتی تدریس زبان دوم دانش آموزان مؤثر است و برای یادگیری درس زبان در همه ی پایه ها و مقاطع راهنمایی و متوسطه و حتی دانشگاه از تابلوی هوشمند با روش یادگیری مشارکتی استفاده نمایند تا یادگیری بهتری صورت گیرد
همچنین از الگوهای یادگیری تدریس به همراه تابلوی هوشمند تحقیق و پژوهش صورت گیرد با توجه به استعداد دانش آموزان برنامه ای جداگانه برای تدریس داشته باشند
سرمایه گذاری در آموزش و پرورش، و تربیت نسل کنونی و آینده یک ضرورت اساسی به منظور رشد و توسعه جوامع انسانی در تمام ابعاد اقتصادی ، علمی ، اجتماعی و فرهنگی است ،در دهه های اخیر، که جهان شاهد پیشرفت سریع فناوری به ویژه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده است.
یکی از کاربردهای این فناوری ، بهره گیری از آن در آموزش و یادگیری است.
و نظام های آموزشی امروز در موقعیتی به فعالیت خود ادامه می دهند که تغییرات سریع علم و فناوری بر تمام جنبه های زندگی انسان سایه افکنده و بر آن تأثیر گذاشته است.
در حوزه آموزش و پرورش فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت در حال توسعه و پیشرفت است و سازمان آموزش و پرورش در این زمینه وظیفه مهمی برعهده دارد و باید اذهان را آماده این تحول عظیم و حیاتی نماید.
در محیط آموزشی به جای نقل اطلاعات به دانش آموزان باید خودشان خلق کننده دانش و اطلاعات باشند یکی از شکل های تلفیق فاوا با برنامه درسی مدارس توسعه هوشمند سازی مدارس است در این شیوه مدیران با تدارک امکانات ومنابع ، مدارس را به ابزارهای فناورانه تجهیز می کنند؛ دانش آموزان با حضور در مدرسه وبیرون از مدرسه می توانند محتوای دروس را دریافت نمایند ومتناسب با نیازها وعلایق خود در فعالیت های آموزشی وتمرین ها شرکت کنند ومعلمان نیز با استفاده از این محیط می توانند، از شیوه های تعاملی ومسئله محور برای راهنمایی دانش آموزان بهره گیرند.
این محیط به والدین هم کمک میکند ، که عملکرد تحصیلی ورفتارهای فرزندان خود را در هر زمان و از هر مکان ردیابی وبررسی نمایند.
از این رو توسعه مدارس هوشمند نیازمند به تعامل بین مجموعه ای از عوامل است.
هوشمند سازی مدارس با وجود مشکلات و موانع سر راه ضعف مهارتهای معلمان ، (ضعف دانش آموزان در استفاده از فناوری ها، هزینه ها ی تحول نظام آموزشی، نبود زیر ساخت های مناسب، عدم درک ضرورت های استفاده از فناوری اطلاعات توسط مدیرت مدرسه پراکندگی برنامه ها ) گام مناسبی در زمینه آموزش به دانش آموزان بوده است به شرط اینکه استانداردهای لازم را اعمال نماید.
اگر چه فناوری های نوین آموزشی تأثیر غیر قابل انکاری در آموزش و نظام آموزشی دارد ،اما قبل از بکارگیری هر ابزاری باید علم به کارگیری از آن را آموخت، نظام آموزشی هم باید تلاش کند پیش از بکارگیری این فناوری ها زمینه مساعد بودن ورود آنها را به نظام آموزشی فراهم کند، که نیازمند همکاری همه جانبه از سوی همه سازمان ها بخصوص آموزش وپرورش است و این تنها با گذشت زمان فراهم می شود .
پیشنهادات
- هوشمند سازی مدارس برنامه ریزی منسجم سازمان اموزش وپرورش برای تدوین دستورالعمل ها واستانداردهای مورد نیاز برای اجرای صحیح طرح
- ایجاد انگیزه لازم در معلمان برای استفاده از کلاس های هوشمند وبرگزاری دوره های آموزشی مهارت های رایانه وتولید محتوای الکترونیکی آنها برای معلمان
- برگزاری کارگاهی با محوریت آگاهی در مورد کاربردICTدر مدارس، با حضور مسئولین اداره آموزش وپرورش و والدین
- طراحی آزمون های الکترونیکی وسنجش مهارت ها وآموخته های دانش آموزان ودادن بازخورد الکترونیکی ونتایج آنها بعد از پایان هر دوره باشد
منابع
- -حسینی، محمد رضا ، توسعه استراتژی از منظر فرآیندهای داخلی و هوشمند سازی مدارس ، شاخص های ارزیابی فناوری اطلاعات و ۹ ارتباطات، کنفرانس بین المللی فن آوری اطلاعات کامپیوتر و فناوری دیجیتال رسانه،.۱۳۹۱٫
- حیدری، م- . و شهریاری، علی ، تاثیر کلاس درس هوشمند در یادگیری دانش آموزان عمیق و سریع است. دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده، فارس، .۱۹۳۹
- دولتی، علی اکبر، جمشیدی، لاله، امین بیدختی، علی اکبر، بهبود فرایند یاددهی – یادگیری مدارس هوشمند از منظر ارزشیابی ، مجله ی مطالعات آموزش ویادگیری، دوره هفتم ، شماره دوم ص۱-۲۰ ،۱۹۳۱
- رسولی،نسرین، عابدی، لیلا ، شخصی سازی محتوای الکترونیکی برمبنای مدل ADDIF در مدارس هوشمند ، سومین همایش مجازی ره آوران آموزش با محوریت بهسازی وتوسعه ا آموزش،، خرداد ۱۹۳۹٫
- سراجی،فرهاد وعطاران، محمد(یادگیری الکترونیکی: مبانی ،طراحی اجرا وازشیابی. همدان : دانشگاه بوعلی سینا و انجمن مطالعات برنامه درسی ایران،۱۹۳۰
- سراجی، محمد، سرمدی انصار ، حسن،عسگری مطیع ،علی اکبر، شناسایی موانع پیش روی توسعه مدارس هوشمند در شهر همدان، فصلنامه روان شناسی تربیتی، سال یازدهم ، شماره ۹۵ ،۱۹۳۱
- عبد الوهابی،مرضیه، مهرعلی زاده یداله،پارسا عبداله،امکان سنجی استقرار مدارس هوشمند در دبیرستان های هر دخترانه ش اهواز، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، شماره ۱۲ ،سال یازدهم ،۱۹۳۱
- کریمی، بهرام علی. بررسی تاثیر استفاده از تابلوی هوشمند در یادگیری مشارکتی درس زبان سال دوم راهنمایی شهرستان اسدآباد، پایان نامه کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه، قابل دسترس در سایت مدرسه هوشمند ایرانیان،۱۹۳۱
- گلشن آبادی به آباد، آسیه،پایان نامه کارشناسی ارشد بررسی کار آمدی مدارس هوشمند در تقویت توانمندی کاوشگری از دیدگاه معلمان و مدیران مقطع ابتدایی شهرستان کاشمر، اداره کل آموزش و پرورش استان خراسان رضوی، گروه تحقیق وپژوهش،۱۹۹۹
- وزارت آموزش وپرورش، مرکز آمار وفناوری اطاعات وارتباطات ، شیوه نامه هوشمندسازی مدارس. ۱۹۳۰
- مهاجران،بهناز، قلعه ای، علیرضا، حمزه رباطی،مطهره، دلایل اصلی عدم شکل گیری صحیح مدارس هوشمند وارائه راه کارهایی برای توسعه آن ها در استان مازندران از دیدگاه مدیران وکارشناسان فناوری اطلاعات وارتباطات . مجله دانشگاهی .۱۹۳۲
- – Bajunid, I. A. From Traditional Schools to Smart Schools: The Malaysian Educational Odyssey. Kuala Lumpur: Oxford Faja.2008. 14-Chai. C. S. & Lim. C. P. The Internet and teacher education: Traversing between the digitized world and schools. Internet and Higher Education 24.35-46,2010. 15-Hanafi Atan & Rozhan M Idrus The ICT Implementation in the ،Muhammad Zaini M Zain ،۶ ،Management of Smart Schools: A Study of Success factor. Journal of Educational Research (Malaysia) pp 93-102,2004. 16-Mee. A . E-learning funding for schools: a policy paradox? British Journal of Educational Technology. 38 (1) , 63–۷۱٫۲۰۰۷٫ ۱۷-Yas, Q. A. Khalaf, M. Mohammed, kh., & Abdelouahab, A. Smart Schools and the effectiveness of Interactive White boards. College of IT, Tenaga National University, Malaysia,2013.