پیشرفت تحصیلی فرزندان یکی از دغدغه‌های همیشگی والدین می‌باشد. پدران و مادران اغلب هزینه و وقت زیادی را برای ارتقاء تحصیلی فرزندانشان صرف می‌کنند اما در بیشتر موارد به دلیل اینکه مسیر درستی را برای این کار انتخاب نمی‌کنند، به نتیجه‌ی مطلوب و موردنظر دست نمی‌یابند. یکی از مواردی که معمولاً والدین و حتی مسئولان آموزشی توجه کافی به آن ندارند، تفاوتهای میان دانش‌آموزان دختر و پسر در یادگیری و پیشرفت تحصیلی است.

در این مقاله دکتر ماریا پالوتا چیارولی، استاد دانشگاه دیکین (Deakin University)، و پروفسور آندرو مارتین، استاد دانشکده‌ی آموزش و امور اجتماعی دانشگاه سیدنی، ۱۰ راهکار برای موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دختر و ۱۰ راهکار برای موفقیت دانش‌آموزان پسر در تحصیلات خود ارائه می‌دهند.

۱۰ راهکار برای پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر

در طول سال‌های اخیر، از عبارات مختلفی برای توصیف برنامه‌های تلویزیونی که با اهداف آموزشی برای دانش‌آموزان ساخته می‌شوند، استفاده شده است که از میان آن‌ها عبارت “تلویزیون آموزشیبرای کمک به موفقیت تحصیلی فرزندان دختر خود، والدین می‌توانند ۱۰ راهکار زیر را به کار ببندند:

• سعی کنید غیبت های دخترتان را به حداقل برسانید.

تحقیقات نشان داده است دانش‌آموزی که هشت روز در یک ترم غیبت می‌کند نسبت به دانش‌آموزی که کل ترم را سر کلاس می‌رود، در پایان دوره‌ی ابتدایی یا دبیرستان، یک سال تحصیلی عقب‌تر خواهد بود. دانش‌آموزانی که بیشترین ساعات حضور در کلاس درس را دارند، دارای بهترین عملکرد تحصیلی می‌باشند.

• خود را درگیر یادگیری دخترتان کنید.

همیشه از دختر خود بپرسید که در مدرسه چه چیزی یاد گرفته است، به کدام بخش از درسهای خود علاقه‌ی بیشتری داشته است، چه تکالیفی دارد و چه‌وقت باید تکالیف خود را تحویل دهد.

با این کار شما نشان می‌دهید که یادگیری دخترتان برایتان مهم است و علاقه دارید برای کمتر کردن فشار روی او، آنچه را در توانتان است، انجام دهید.

• بازوی کمکی دخترتان باشید.

از طریق صحبت کردن با فرزند خود و مربیان و معلمان او در مدرسه، موانعی را که سر راه یادگیری فرزندتان وجود دارند، شناسایی کنید و سعی کنید با ایفا کردن نقش حمایتی خود، این موانع را از مسیر یادگیری دخترتان بردارید.

•  مکان مناسبی را برای انجام تکالیف دخترتان در نظر بگیرید.

سعی کنید مکان مناسبی را برای انجام تکالیف دختر خود در نظر بگیرید. اهمیت این موضوع برای دانش‌آموزان دختر به مراتب بیشتر از دانش‌آموزان پسر است. بنابراین مکان آرامی را در اختیار دختر خود قرار دهید تا بتواند با تمرکز کافی تکالیفش را انجام دهد. با این کار شما علاوه بر اینکه در انجام تکالیف به دختر خود کمک می‌کنید، به او نشان می‌دهید که برای او و یادگیری‌اش ارزش قائل هستید.

•  بدانید در زندگی دخترتان چه می‌گذرد.

آسیب‌پذیری بیشتر دختران نسبت به پسران در مقابل خطرات محیطی و سایبری، می‌تواند روی یادگیری آنها تأثیر منفی بگذارد.

با دختر خود درباره‌ی دغدغه‌هایش صحبت کنید و اجازه ندهید این دغدغه‌ها باعث افت تحصیلی او شود. همچنین جدی گرفتن جلسات اولیا و مربیان توسط پدران، مادران و معلمان می‌تواند تنش های موجود در زندگی دانش‌آموز را به حداقل برساند و باعث شادابی و پویایی تحصیلی وی شود.

•  تصویر شخصی دخترتان را ارتقاء بخشید.

موفقیت دختران در مدرسه به شدت تحت تأثیر فرهنگ اجتماعی پیرامون آنها است. دختران برای موفقیت در درسهای خود نیاز دارند که تصویر یک دختر زیبا و باهوش از طرف پدر و مادر به آنها القا شود. والدین، به‌ویژه مادران، می‌توانند روی تصویر شخصی فرزند دخترشان تأثیر بسیار زیادی داشته باشند.

•  انتظارات خود را مدیریت کنید.

اگر دختران در زمینه‌ی تحصیلی و همچنین در زمینه‌ی کاری از طرف پدر و مادر تحت فشار قرار گیرند، دچار اضطراب مضاعف می‌شوند و به نتیجه‌ی مطلوب نمی‌رسند.

والدین باید آنچه را که برای خودشان اتفاق افتاده کنار بگذارند و آرزوها و جاه‌طلبیهای خود را به دخترشان تحمیل نکنند. آنها باید از خود بپرسند: دختر من چه می‌خواهد؟ دختر من چه تواناییهایی دارد؟ من به عنوان پدر یا مادر چگونه می‌توانم به او کمک کنم که فرد مفیدی برای خود، خانواده و اجتماع باشد؟ پدر و مادر به جای افرادی که همواره از فرزندشان انتظار بهترین بودن داشته باشند، باید دوستان منتقدی باشند که هر زمان لازم باشد از فرزندشان حمایت یا انتقاد می‌کنند.

•  اعتماد به نفس دخترتان را تقویت کنید.

دختران معمولاً در مورد تواناییهای خود از اعتماد به نفس لازم برخوردار نیستند و نسبت به دانش‌آموزان پسر بیشتر نگران امتحانات و تکالیف‌شان هستند، بنابراین وظیفه‌ی پدر و مادر در بالا بردن اعتماد به نفس دختران مهم‌تر و حساس‌تر است. ثبت‌نام دختران در کلاسهای ورزشی باعث آرامش بیشتر، سلامتی جسمانی و در نهایت بالا رفتن اعتماد به نفس آنها می‌شود.

• به دخترتان بیاموزید کنترل یادگیری‌اش را به دست بگیرد.

دختران معمولاً در کنترل زندگی تحصیلی‌شان قدرتمند عمل نمی‌کنند اما والدین می‌توانند به آنها یادآوری کنند که با موفقیت در سه زمینه می‌توانند یادگیری خود را به درستی کنترل کنند. این سه زمینه عبارتند از:

• ۱-تلاش
• ۲-استراتژی
• ۳-نگرش

هرچقدر دانش‌آموز در این سه زمینه موفق‌تر عمل کند، کنترل بیشتری روی یادگیری خود خواهد داشت.

• به دخترتان کمک کنید به موفقیت اعتقاد پیدا کند.

دختران معمولاٌ برای موفقیتهایی که در مدرسه به دست می‌آورند، به اندازه‌ی کافی از طرف خانواده تشویق نمی‌شوند.

این موضوع باعث می‌شود که بعدها در محل کار نیز آنها دچار “سندروم فریبکاری” شوند یعنی احساس می‌کنند لیاقت موقعیتی را که در آن قرار گرفته‌اند ندارند و با فریب به آن موقعیت رسیده‌اند.

۱۰ راهکار برای پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر

برای کمک به پیشرفت تحصیلی پسر خود می‌توانید راهکارهای زیر را به کار بگیرید:

• ارتباطات خوب، حیاتی هستند.

اگر پسران احساس کنند که به آنها احترام گذاشته می‌شود، پاسخ این احترام را به خوبی خواهند داد. در ارتباط خود با پسران نشان دهید که به آنها احترام می‌گذارید و به آنها علاقه دارید. ویژگیهای یک ارتباط خوب عبارتند از:

• احترام گذاشتن
• صبور بودن
• داشتن حس شوخ‌طبعی
• با دقت گوش کردن
• شناخت درست پسران و دوستان آنها
• نگاه کردن به موضوعات از زاویه‌ی آنها

•  خود را درگیر تکالیف پسرتان کنید.

در کنار پسر خود بنشینید و نسبت به تکالیف او علاقه نشان دهید. مهم نیست که توانایی انجام تکالیف را داشته باشید بلکه صحبت کردن درباره‌ی تکالیف با فرزندتان نشان می‌دهد این موضوع برایتان مهم است.

•  سعی کنید غیبت های پسرتان را به حداقل برسانید.

براساس تحقیقات، یادگیری پسران در کلاس درس به مراتب بیشتر از سایر مکانهاست.

• از سبکهای متنوعی برای یادگیری پسرتان استفاده کنید.

از معلم فرزند خود بخواهید از سبکهای متفاوتی برای یادگیری او استفاده کند زیرا تنوع برای پسران بیش از دختران مهم است. انجام دادن تکالیف متنوع باعث می‌شود پسران با علاقه‌ی بیشتری تکالیفشان را انجام دهند.

• روی استفاده‌ی پسرتان از تکنولوژی نظارت کنید.

دسترسی به اینترنت از طرق مختلف باعث ایجاد فرصتهای جدیدی برای یادگیری دانش‌آموزان شده است اما نباید اجازه دهید که لپ‌تاپ و تبلت جایگزین کتاب، مجله و بحث و گفتگو شوند. والدین نباید اجازه دهند که پسرشان بیش از حد نیاز وقت خود را پشت کامپیوتر صرف کند.

• نکات مثبت زندگی پسرتان را شناسایی کنید.

فقط به دنبال نکات منفی نباشید بلکه سعی کنید از دستاوردهای هرچند کوچک پسران خود تقدیر کنید.

• کمک کنید پسرتان موفقیت را تجربه کند.

پسران تشنه‌ی موفقیت هستند بنابراین کاری کنید که آنها هرچه بیشتر احساس موفقیت کنند. اگر پسر شما تکلیفی دارد که به نظر سخت می‌آید، آن تکیلف را برای او به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید و پس از انجام هر مرحله این احساس را به او بدهید که به موفقیت مهمی دست یافته است.

• موفقیت فقط اول بودن نیست.

واضح است که همه‌ی دانش‌آموزان یک کلاس نمی‌توانند اول باشند. موفقیت تنها به معنای اول بودن نیست بلکه موفقیت می‌تواند به شکلهای زیر در زندگی تحصیلی دانش‌آموز تجلی یابد:

• پیشرفت در نمرات
• رسیدن به اهداف تعیین‌شده‌ی شخصی
• توسعه‌ی مهارتها
• درک مطالب جدید
• مشارکت فعال در کلاس

• به پسرتان بیاموزید برای مدرسه ارزش قائل شود.

بهترین راه برای اینکه پسر شما برای یادگیری خود ارزش قائل شود این است که ارتباط میان مدرسه و موفقیت های فعلی و آینده‌ی او را برایش مشخص سازید.

اگر پدر یا مادر حرمت مدرسه یا معلم را جلوی فرزند خود حفظ نکند، او برای مدرسه هیچ ارزشی قائل نخواهد بود.

• شجاعت قبول شکست را به پسر خود آموزش دهید.

غرور پسران باعث می‌شود که در ناخودآگاه خود از شکست هراس داشته باشند. والدین باید به پسران خود بیاموزند که اشتباهات، اطلاعاتی برای پیشرفت و دریچه‌ای رو به فرصتهای آینده هستند.